Okunmayan sadece sala mı?

Son yıllarda eski gelenekleri ihya etmeye başladık. Bunlar arasında çocuklara ve toplumlara yönelik olanların yanı sıra dini hayata dair olanlar da var. Gerçi televizyon ve internet alışkanlıklarımızı biraz değiştirdi. Mukabeleleri sahurdan sonra camie gidip namazı beklerken yapanlarımız azaldı, evde televizyonlardan takip edenlerimiz çoğaldı.

Bazı geleneklerimizi ise evde yapmamızın imkânı yok. İyi ki de yok, onları da evlerimizde yapardık, emin olun. Ramazan'da Enderun usulü teravih kılmak mesela. Birkaç seneden beri duyduğumuz ve gördüğümüz bu usul genel kabul gördü ve yaygınlaştı.

Ramazan geleneklerinden biri de sahurda sala vermek idi. Benim çocukluğumdan aklımda kalan Cuma ve bayram salaları da var. Daha önceleri Perşembe akşamları yatsı namazlarından önce de sala okunurdu. Bir de bazı mübarek gün ve gecelerinin akşamı.

Bunlar vakte bağlı olarak okunan salalar. Bir de bir olaya bağlı olarak okunan salalar var ki en yaygını cenazeler için okunanları.

Yunus öldü deyü sala verirler

Denildiğinde göre bizde, birisi vefat ettiğinde sala okuma bin yıldan beri geleneği var. Tabi bir de savaş, afet, toplumu derinden etkileyen olaylar vuku bulduğunda okunurdu. En son 15 Temmuz gecesi okunmuştu. Hâlâ kulaklarımdadır o salalar. Hayatımda daha önce hiç hissetmediğim duyguları yaşamıştım o gece salaları dinlerken.

Sala okumak caiz midir, dinde yeri var mıdır tartışmalarına girmek benim haddim değil. Ben Osmanlı geleneğine bakarım ve Osmanlı yapmışsa caiz olduğunu düşünürüm. Binlerce yıldır, yüzlerce ulemanın gözü önünde devam eden ve hiçbir şey denilmeyen uygulama hakkında Kuran'ı mealinden okuyarak hüküm çıkaran nevzuhur allamelerin sözlerine itibar edecek kadar da bunamadım çok şükür.

Şimdi salaları eskisi kadar duymuyoruz. Cuma salaları ile birlikte perşembe akşamları yatsı namazlarından önce sala okuma geleneği ihya edilse ne güzel olur. Perşembe geceleri okunan salalar bize cumanın geldiğini hatırlatırdı. Cuma ise büyük gün.

Salalar minarelerden kesilince Kuran da ele alınmamaya başladı. Rahmetli babam perşembe akşamları mutlaka Kuran okurdu. Biz ise uzun süre Kurtlar Vadisi seyrettik. Kim bilir, belki Perşembe salaları başlasa bizler de babalarımız gibi televizyon karşısından Kuran'ın karşısına geçeceğiz.

Geleneğin ihyâsı insanımızın ihyâsıdır. Hadi Diyanet, bizi ihya et. Cumanın geldiğini bize perşembeden hatırlat.





Bu yazıyı, Facebook'ta paylaşayım...

Bu yazıyı, Twitter'da paylaşayım...

Bu yazıyı, LinkedIn'de paylaşayım...

Bölümler

Yazılarım

Yazılarımı okuyabileceğiniz sayfadır.

Kitaplarım

Kitaplarımı görebileceğiniz sayfadır.

Basında

Basındaki haberleri görebileceğiniz sayfadır...

Etkinlikler/Takvim

Tüm etkinlik, toplantı ve konuşmalarımın haberini takip edebileceğiniz sayfadır.

Videolar

Orhan Camileri ve Özellikleri

Neden Orhan Camileri? Osman veya Beyazıt, Murat vs değil?
Orhan camilerini nerelerde görüyoruz?
Bu camilerin kaç aded olduğunu konusunda elimizde bilgi var mı? Kaçı günümüze ulaştı?
Orhan camilerinin müşterek özelliği nedir?
Orhan dönemine mahsus başka nelerden bahsedilebilir?
Bu camileri yapan ustalar Türk müydü?
Bu camiler daha sonra yapılacak Süleymaniye cami formuna giden cami mimarisi içindeki etkisi oldu mu?
Orhan camileri arasında kiliseden çevrilen var mıydı?
Çandı adı verilen sistem nedir?
Orhan camilerinin resterasyonu konusunda problemler yaşandı mı?
Orhan cami ile Cuma cami arasındaki ilişki verir?
Orhan camilerinin büyüklükleri arasında ciddi fark var mı?
Yıkılıp yeniden yapılanlar var mı?
Bugün köy camileri mimarisi için örnek olabilir mi?
Orhan camilerinin Cuma namazı kılınması dışında bir işlevi daha var mıydı?

Bir vaaz ve nasihat kitabı: Tenbihü'l Gafilin

Tenbihü’l-Gâfilîn vaaz ve nasihat kitabıdır. Maverâünnehir bölgesinde yaşayan ve Türk olması kuvvetle muhtemel olan Ebü’l-Leys, fakihliği ile öne çıkan ancak temel İslam ilimlerinin hemen her alanında eser vermiş velut bir âlimdir. Ehl-i sünnetten, Hanefi fıkhının en önemli ve öncü isimlerinden bir fakih, müfessir, mütekellim/kelamcı ve aynı zamanda bir sufidir. Semerkant ve Belh’te müderrislik yaptığı, ahlak ve irşada dair konularda vaazlar verdiği de eserlerinin üslubundan anlaşılmaktadır.

Ebü’l-Leys’in eserleri, üslubunun akıcılığı, dilinin sadeliği ve tasnifteki başarısı ile dikkat çeker. Halkın seviyesine inerek anlaşılması zor olan meselelerin daha kolay öğrenilmesini sağlar. Sadece ders vermekle meşgul olmamış halkın da eğitimine önem vermiş bir alim. Kitaplarını ayet ve hadise dayandıran Ebu’l-Leys halkın içinde olmasa böyle bir kitap da yazamazdı. Bu yüzden eserleri Endülüs’ten Endonezya’ya kadar yayıldı ve asırlar boyunca İslâm dünyasının birçok bölgesinde Müslüman toplumların İslâm anlayışlarını ve dinî hayatlarını derinden etkiledi.

ismailgulec.net