Cemaatler denetlenmeli mi?

Cemaat ve tarikatların denetlenmesi, ülkemizin üzerinde tartışılan konulardan biri haline geldi. Özellikle 15 Temmuz'u yaşadıktan sonra iyice hassaslaştık. Tarikat veya cemaatlerle ilgili ne devlet, ne de toplum, sonsuz bir güven duyabiliyor artık. Herkes bu konuda bazı şeyler yapılması gerektiğini söylüyor ancak henüz üzerinde hemfikir olunan bir karara varılamadı. 28 Şubat ile 15 Temmuz arasında sıkıştık kaldık ve bu sıkışmışlık işimizi daha da zorlaştırıyor.

Bugünlere nasıl geldik?

Yeni kurulan Cumhuriyet, sorunu, tekke ve zaviyeleri kapatmakla çözeceğini düşündü. Yaşadığımız tecrübe bu kararın da sorunu çözmediğini, bize tarikatların yasa ile kapatılamayacağını gösterdi.

• devamı...

Cemaatler kendini nasıl denetler?

Bir önceki yazıda Osmanlı döneminde tarikatları denetlemek için alınan önlemleri anlatmaya çalışmıştık. 1812 tarihli fermanla birtakım düzenlemeler yapılarak tarikatları denetlemek için ilk adım adılmış, şeyh efendiler müntesiplerinden ve zaviyelerinden sorumlu tutulmuştu. Zaviyelere şeyh atanması bir kurala bağlanmış, asitaneden habersiz zaviyelere şeyh atanamayacağı, asitane şeyhlerinin de şeyhülislam tarafından onanması kuralı getirilmişti. İdari bakımdan şeyhülislamlığa bağlanan tarikatlar mali bakımdan da vakıflara bağlanmış ve denetlenir olmuştu.

Zamanla bu ferman yetersiz kalmaya başladı çünkü tekke sayısı fazla idi. Tekke vakıflarının ciddi miktarlara varması konuyu biraz daha düşünülür hale getirdi. İdari bakımdan denetlemek için şeyhülislamlık içinde üyeleri şeyhlerden oluşan Meclis-i Meşayih kuruldu ve tarikatların denetlenmesi bu daireye bağlandı. Ayrıca her tarikat kendi zaviyelerini denetlemekle yükümlü kılındı.

• devamı...

Aramakla bulunmaz, ama bulanlar arayanlardır

Son günlerde en sık tekrar edilen cümlelerden biri “Aramakla bulunmaz ama bulanlar arayanlardır.” oldu.

Hem gazetelerde hem de sosyal medyada bu cümle sıkça gözüme ilişince yıllar önce muhatabı olduğum bir soru geldi aklıma. Fî tarihinde bir öğrenci “Aramakla bulunmaz ama bulanlar arayanlardır sözünde bir mantık hatası yok mu?” diye sormuştu. Ne verdiğim cevabı hatırlıyorum ne de öğrencinin verdiğim cevaptan tatmin olup olmadığını. Ama ben bu söz ile ne kastedildiğini bir hikaye ile izah etmeye çalışayım.

İnsanoğlu tarih boyunca iki nesneye sahip olmak için uğraşmış durmuştur. Biri onu ölümsüz yapacak bir yiyeceği bulmak, diğeri de bakırı altına çevirecek iksiri icat etmek.

• devamı...

Yolun kenarına diken eken adam

Mesnevi’de geçen güzel hikayelerden biri de yolun kenarına diken eken adamın hallerinin anlatıldığı hikaye. 2. ciltte yer alan bu hikayede bir adam evinin yola bakan tarafına insanları rahatsız etmesi için dikenler diker. Yoldan geçenler rahatsız olurlar ve valiye şikayet ederler. Vali adamı uyarır ama adam bugün yarın derken bir türlü dikenleri sökmek istemez. Sonunda dikenler büyür ve adam dikenleri sökecek mecali bulamayacak kadar yaşlanır.

Bu hikaye de Mesnevi’nin ibret dolu hikayelerinden biri. Hikayemizin iki kahramanı var. Biri yolun kenarına diken eken adam.

• devamı...

Perdeler kalkmadan mânâ bilinmez

İbrahim Kalın onca işinin gücünün arasında güzel kitaplar yayımlamaya devam ediyor. Son olarak daha önce İngilizce olarak yayımlanmış bir makalesini birazcık genişleterek Perde ve Mânâ Akıl Üzerine Bir Tahlil adıyla Türkçeye kazandırdı. Batı ve İslam medeniyetinde aklın yerinin ve algılanışının mukayeseli bir şekilde anlatıldığı kitabın ilk bölümünde Batılı akıl, ikinci bölümünde ise Müslüman akıl etraflıca açıklanıyor. Böylelikle okura ikisi arasındaki fark daha net bir şekilde gösterilmiş oluyor.

İbrahim Kalın Batı’da tanrının yerine ikame edilen aklı Doğu’da olduğu yere koyuyor ve insan için ne anlama geldiğini büyük İslam filozofları ve mutasavvıflarının sözlerinden örnekler vererek izah ediyor. Bunu yapmaktaki amacı ise aklı erdemden koparmamanın yollarını aramak, bulunan yolları göstermek. Çünkü dünyaya kötülük yapan aklı kutsamanın bizim için ne bir anlamı var ne da faydası.

• devamı...

Geldi mah-ı Muharrem doldu gözler yaşlar ile

Müslümanların Ramazan orucu farz olmadan önce oruç tuttukları Muharrem ayına eriştik, hamd olsun.

Ramazandan sonraki en faziletli orucun tutulduğu Muharrem ayına eriştik, hamd olsun.

Peygamber efendimizin 9-11 Muharrem günlerinde yani bu sene 28-29 ve 30 Ağustos tarihlerine tekabül eden günlerde oruç tutmamızı tavsiye ettiği aya girdik, hamdolsun.

Müslümanların traş olmadıkları, çamaşır değiştirmedikleri, yıkanmadıkları, cinsi münasebette bulunmadıkları, sofralarına su koymadıkları, eğlenceden uzak durdukları günlere girdik, hamd olsun.

• devamı...

Söyle ey bâd-ı sabâ söyle Huseynim nerede

Başlıktaki mısra Kemal Edip Kürkçüoğlu’nun [ö. 1977] 1964 yılı muharreminde kaleme aldığı meşhur mersiyesine ait.

Kürkçüoğlu bizim için çok önemli bir isim. Ömrünü yitik mirasımıza ulaşmamız için feda eden kahramanlardan biri o. Türkçeyi devrinde onun kadar arı duru kullanan bir başkası var mıdır bilmem. Konuyu dağıtmamak için nesrinin akıcılığı ve duruluğu konusunu bir başka yazıya bırakıyorum.

Şikâyet etmem asla, çünkü memnûnum bu hâlimden.

Cihânın şüphe yok bi-sûd olur hurşid-i rahşânı

Diyerek yaptıklarının konuşulmasını ve bilinmeyi, tanınmayı istemeyen şair melâmî meşreptir. O yüzden ber-hayat iken şiir kitabı yayınlamamış.

• devamı...

Cibril var haber ver Sultan-ı Enbiya’ya

Muharrem ayı bizim için yastan daha çok hüzün ayı. Hz. Hüseyin’e ve onunla birlikte olanlara yapılan zulmü hatırlama ayı. Peygamberimizin hakkında ‘dünyanın iki çiçeği’ ve ‘âhirette cennet çocuklarının efendisi’ dediği ve ‘gözümün nuru’ diyerek sevdiği, Hz. Fatıma’nın kuzusu, Allah’ın aslanın aslanı Hz. Hüseyin’in başına gelenleri yazmayan şairimiz yoktur neredeyse. Kimileri bestelenip Kerbela’nın yıldönümlerinde okunur, dinleyenleri hüzün deryasına gark eder, göz yaşlarına boğar.

Ben de her sene farklı şiirler, kitaplar okumaya çalışırım bugünlerde. Ama aşağıda sözlerini aktaracağım maktel veya deyiş kadar samimi olanı ve sanki hadise şu anda cereyan ediyormuş gibi hissettireni az bulunur.

Nakaratları Musa Kazım Paşa’nın mersiyesi ile aynı olan Kağızmanlı Aşık Cemal’in meşhur maktel şu bent ile başlıyor.

• devamı...

Cemaatleri nasıl denetleyelim?

Son günlerde okurken insan olmaktan utandığımız haberlerden sonra neler yapılması gerektiği tartışılmaya başlandı. İleri sürülen tekliflerden biri de meclis-i meşayih benzeri bir kurumun ihdas edilmesi idi. Kanuni olup olmadığı tartışmasına girmeyeceğim, onu hukukçular tartışsın. Ben 19. Asırda bu konuda alınan önlemleri hatırlatmaya çalışacağım.

Devlet ile tarikatlar arasındaki ilişki çok köklü ve derin bir sorundur. Bu konuda yapılmış birçok akademik çalışmanın olması bile meselenin ciddiyetini ifade etmek için tek başına yeter. Özellikle Anadolu’ya geldiğimizden itibaren devletin zayıfladığı anlarda ortaya çıkan siyasi figürlerin iktidarı ele geçirmek için tarikatları birer güç olarak görüp desteklerini almak istemeleriyle güçlenen yapılar zamanla devleti tehdit eder duruma gelmişler, yönetime talip olmuşlardır.

Selçukluların yaşadıkları acı tecrübeler, Osmanlıların döneminde de devlet aklından hiçbir zaman çıkmamış, kendisini sürekli önlem almak zorunda hissetmişlerdir.

• devamı...

Söyle ey bâd-ı sabâ söyle Huseynim nerede

Başlıktaki mısra Kemal Edip Kürkçüoğlu’nun [ö. 1977] 1964 yılı muharreminde kaleme aldığı meşhur mersiyesine ait.

Kürkçüoğlu bizim için çok önemli bir isim. Ömrünü yitik mirasımıza ulaşmamız için feda eden kahramanlardan biri o. Türkçeyi devrinde onun kadar arı duru kullanan bir başkası var mıdır bilmem. Konuyu dağıtmamak için nesrinin akıcılığı ve duruluğu konusunu bir başka yazıya bırakıyorum.

Şikâyet etmem asla, çünkü memnûnum bu hâlimden.

Cihânın şüphe yok bi-sûd olur hurşid-i rahşânı

Diyerek yaptıklarının konuşulmasını ve bilinmeyi, tanınmayı istemeyen şair melâmî meşreptir. O yüzden ber-hayat iken şiir kitabı yayınlamamış.

• devamı...

Bu hikayeyi dinleyen hayvanlara eziyet eder mi?

Bir konuda gerektiğinden fazla tepki gösteriliyorsa o konuda iyi gitmeyen bir şeyler var demektir. İnsan hakları, kadın hakları, çocuk hakları, hayvan hakları, çevre ve doğa hakkı son yıllarda haberlerde sıkça karşımıza çıkan konular ve toplum bu konularda çok hassaslaştı. En ufak bir ihlalde sosyal medya yıkılıyor ve failler verilebilecek en üst cezalarla tecziye ediliyor. Böylece ihlallerin önü alınmaya çalışılıyor.

Belki bu bir çözüm ama ben daha kesin bir çözüm biliyorum. O da çocuklarımıza atalarımızın anlattığı hikayeleri anlatmak. Hikâye ile bu sorun çözülür mü diye soracaksınız hemen. O zaman sizden iki dakikanızı istirham ederek bir hikâye anlatayım. Sonra tekrar konuşuruz.

• devamı...

Hâsılım iki cihânda sensin...
Nesimî'nin Na't-ı Şerif'i ve Açıklaması

Seyyid Nesimi'nin yaşamı hakkında kaynaklarda kesin bir bilgi yoktur. Gerçek adı İmadüddin olan şair Bağdat'ın Nesim ilçesinde doğmasına nispeten Nesimî mahlasını kullanmıştır. Doğum yılı kesin bilinmemekle beraber 1339-1344 tarihleri arasında doğmuş olabileceği tahmin edilmektedir. Bunun gibi ölüm tarihinde de ittifak edilmiş bir tarih yoktur. Kaynaklarda en sık geçtiği şekli, şiir ve fikirlerinin şeriata aykırı olduğu iddia edilerek Halep'te 807/1404'de derisi yüzülerek öldürüldüğüdür.

• devamı...

Cemaatler denetlenmeli mi?

Cemaat ve tarikatların denetlenmesi, ülkemizin üzerinde tartışılan konulardan biri haline geldi. Özellikle 15 Temmuz'u yaşadıktan sonra iyice hassaslaştık. Tarikat veya cemaatlerle ilgili ne devlet, ne de toplum, sonsuz bir güven duyabiliyor artık. Herkes bu konuda bazı şeyler yapılması gerektiğini söylüyor ancak henüz üzerinde hemfikir olunan bir karara varılamadı. 28 Şubat ile 15 Temmuz arasında sıkıştık kaldık ve bu sıkışmışlık işimizi daha da zorlaştırıyor.

Bugünlere nasıl geldik?

Yeni kurulan Cumhuriyet, sorunu, tekke ve zaviyeleri kapatmakla çözeceğini düşündü. Yaşadığımız tecrübe bu kararın da sorunu çözmediğini, bize tarikatların yasa ile kapatılamayacağını gösterdi.

• devamı...

Cemaatleri nasıl denetleyelim?

Son günlerde okurken insan olmaktan utandığımız haberlerden sonra neler yapılması gerektiği tartışılmaya başlandı. İleri sürülen tekliflerden biri de meclis-i meşayih benzeri bir kurumun ihdas edilmesi idi. Kanuni olup olmadığı tartışmasına girmeyeceğim, onu hukukçular tartışsın. Ben 19. Asırda bu konuda alınan önlemleri hatırlatmaya çalışacağım.

Devlet ile tarikatlar arasındaki ilişki çok köklü ve derin bir sorundur. Bu konuda yapılmış birçok akademik çalışmanın olması bile meselenin ciddiyetini ifade etmek için tek başına yeter. Özellikle Anadolu’ya geldiğimizden itibaren devletin zayıfladığı anlarda ortaya çıkan siyasi figürlerin iktidarı ele geçirmek için tarikatları birer güç olarak görüp desteklerini almak istemeleriyle güçlenen yapılar zamanla devleti tehdit eder duruma gelmişler, yönetime talip olmuşlardır.

Selçukluların yaşadıkları acı tecrübeler, Osmanlıların döneminde de devlet aklından hiçbir zaman çıkmamış, kendisini sürekli önlem almak zorunda hissetmişlerdir.

• devamı...

Cemaatler kendini nasıl denetler?

Bir önceki yazıda Osmanlı döneminde tarikatları denetlemek için alınan önlemleri anlatmaya çalışmıştık. 1812 tarihli fermanla birtakım düzenlemeler yapılarak tarikatları denetlemek için ilk adım adılmış, şeyh efendiler müntesiplerinden ve zaviyelerinden sorumlu tutulmuştu. Zaviyelere şeyh atanması bir kurala bağlanmış, asitaneden habersiz zaviyelere şeyh atanamayacağı, asitane şeyhlerinin de şeyhülislam tarafından onanması kuralı getirilmişti. İdari bakımdan şeyhülislamlığa bağlanan tarikatlar mali bakımdan da vakıflara bağlanmış ve denetlenir olmuştu.

Zamanla bu ferman yetersiz kalmaya başladı çünkü tekke sayısı fazla idi. Tekke vakıflarının ciddi miktarlara varması konuyu biraz daha düşünülür hale getirdi. İdari bakımdan denetlemek için şeyhülislamlık içinde üyeleri şeyhlerden oluşan Meclis-i Meşayih kuruldu ve tarikatların denetlenmesi bu daireye bağlandı. Ayrıca her tarikat kendi zaviyelerini denetlemekle yükümlü kılındı.

• devamı...

Geldi mah-ı Muharrem doldu gözler yaşlar ile

Müslümanların Ramazan orucu farz olmadan önce oruç tuttukları Muharrem ayına eriştik, hamd olsun.

Ramazandan sonraki en faziletli orucun tutulduğu Muharrem ayına eriştik, hamd olsun.

Peygamber efendimizin 9-11 Muharrem günlerinde yani bu sene 28-29 ve 30 Ağustos tarihlerine tekabül eden günlerde oruç tutmamızı tavsiye ettiği aya girdik, hamdolsun.

Müslümanların traş olmadıkları, çamaşır değiştirmedikleri, yıkanmadıkları, cinsi münasebette bulunmadıkları, sofralarına su koymadıkları, eğlenceden uzak durdukları günlere girdik, hamd olsun.

• devamı...

Şeyh Galip neden büyük şair?

Geçen sene vizyona giren Dilsiz filmi güzel bir şarkı ile sona ermişti. Şarkı dinleyicileri o kadar sarmıştı ki filmin bitiş jeneriği olmasına rağmen şarkı bitene kadar kimse dışarı çıkmamıştı. Aynı şarkının sözlerini Abdülhamit döneminin anlatıldığı dizide sultanın ağzından da dinlemiştik.

Dinleyicilerin büyük bir kısmının sözlerini anlamadığı halde hissederek dinlediği bu güzel şarkının sözleri Şeyh Galip’e ait bir murabba idi.

• devamı...

Sizin tarihiniz, kültürünüz ve kökünüz nedir?

Malumunuz, Ayasofya 10 Temmuz 2014 tarihi yayınlanan karar ile resmen müzeden camiye çevrildi. İki hafta içinde hazırlanarak 24 Temmuz Cuma günü kılınan Cuma namazı ile de fiilen de cami olmuş oldu.

Dünyada ve ülkemizde doğal olarak lehte ve aleyhte farklı şiddetlerde tepkiler oldu. Benzer şekilde ülkemizde de tepki gösterenler ve eleştirenler oldu. “Ülkenin onca derdi varken sırası mıydı şimdi?”, “Durduk yerde Batı ile niye kötü oluyoruz?”, “Günde şu kadar turist geziyordu, yılda şu kadar para geliyordu, milyonlarca gelirden olduk”, “İnsanlığın ortak malı, evrensel miras”, diye eleştirenler oldu.

Namaz günü ise “Niye şunu çağırmadınız?”, “Salgın var, böyle kalabalık toplanılır mı?”, “Bu ne biçim hutbe!” “Kılış da nereden çıktı?”, “İçeri neden vatandaş almadınız?” diyerek eleştirenler oldu.

• devamı...

Cemaatler denetlenmeli mi?

Cemaat ve tarikatların denetlenmesi, ülkemizin üzerinde tartışılan konulardan biri haline geldi. Özellikle 15 Temmuz'u yaşadıktan sonra iyice hassaslaştık. Tarikat veya cemaatlerle ilgili ne devlet, ne de toplum, sonsuz bir güven duyabiliyor artık. Herkes bu konuda bazı şeyler yapılması gerektiğini söylüyor ancak henüz üzerinde hemfikir olunan bir karara varılamadı. 28 Şubat ile 15 Temmuz arasında sıkıştık kaldık ve bu sıkışmışlık işimizi daha da zorlaştırıyor.

Bugünlere nasıl geldik?

Yeni kurulan Cumhuriyet, sorunu, tekke ve zaviyeleri kapatmakla çözeceğini düşündü. Yaşadığımız tecrübe bu kararın da sorunu çözmediğini, bize tarikatların yasa ile kapatılamayacağını gösterdi.

• devamı...

Cemaatler kendini nasıl denetler?

Bir önceki yazıda Osmanlı döneminde tarikatları denetlemek için alınan önlemleri anlatmaya çalışmıştık. 1812 tarihli fermanla birtakım düzenlemeler yapılarak tarikatları denetlemek için ilk adım adılmış, şeyh efendiler müntesiplerinden ve zaviyelerinden sorumlu tutulmuştu. Zaviyelere şeyh atanması bir kurala bağlanmış, asitaneden habersiz zaviyelere şeyh atanamayacağı, asitane şeyhlerinin de şeyhülislam tarafından onanması kuralı getirilmişti. İdari bakımdan şeyhülislamlığa bağlanan tarikatlar mali bakımdan da vakıflara bağlanmış ve denetlenir olmuştu.

Zamanla bu ferman yetersiz kalmaya başladı çünkü tekke sayısı fazla idi. Tekke vakıflarının ciddi miktarlara varması konuyu biraz daha düşünülür hale getirdi. İdari bakımdan denetlemek için şeyhülislamlık içinde üyeleri şeyhlerden oluşan Meclis-i Meşayih kuruldu ve tarikatların denetlenmesi bu daireye bağlandı. Ayrıca her tarikat kendi zaviyelerini denetlemekle yükümlü kılındı.

• devamı...

Başkan adayları için hikayeler

Malum mahalli yöneticilerimizi belirleyeceğimiz seçimlere kısa bir süre kaldı. Adaylar hummalı bir çalışma içinde, seçilmek için gayret ediyorlar. Peki hiç beş yıl boyunca yaşadığımız kasabayı yönetecek belediye başkanının nasıl olması gerektiğini düşündünüz mü?

Eskiler düşünmüşler ve düşündüklerini de kitaplaştırmışlar. Siyasetname türü böyle bir ihtiyaçtan doğmuş. Bir ülkeyi, bir şehri, bir beldeyi yönetmeye talip olanları uyaran kitaplar yazmışlar ve adına da siyasetname demişler.

• devamı...

Ulemanın siyasetle imtihanı

Şu virüs olayının gösterdiği ve hatırlattığı güzel işlerden biri de ilmin ve uzmanlığın yeniden itibar görmesi oldu. Konunun uzmanlarından oluşan Bilim Kurulu’nun aldığı kararların hükümet tarafından dikkate alınması ve uygulanması bence bilim-siyaset ilişkisinin nasıl olması gerektiğini gösteren güzel bir örnek.

Tam olarak benzer mi bilmem ama bilim adamı-siyasetçi ilişkisine örnek olması bakımından aklıma gelen bir başka anekdotu paylaşayım.

Fetvayı gerektiren hallerde sultan bize sormalı

Melikşah döneminde geçer olay. Melikşah hilalin görünmesi üzerine bayram gününü ilan eder. Fakat devrin büyük alimlerinden Cüveynî ertesi gün de oruç tutulmasına karar verince Melikşah Cüveynî’yi sarayına davet eder ve kendisine neden böyle davrandığını sorar. Verdiği cevap aslında sultan ile ulema arasındaki ilişkinin nasıl olması gerektiğini çok güzel anlatır:

• Sultana ait işlerde ferman sultanımızındır. Fakat fetvayı gerektiren hallerde sultanımızın bize sorması gerekir. Ferman sultanımızın, fetva bizimdir.

Devamını okumak için tıklayınız.

• devamı...

Sınav sırası ailelerde

Her sene olduğu gibi bu sene de liseye giriş sınavları yapıldı ve sonuçları açıklandı. Bu sene ortaokuldan 1.800.000 öğrenci mezun olmuş. Bunların 1.470.000’i sınava girmiş. İstediği liseye girenlerin oranı %10-15 gibi bir şey. Yani yaklaşık 150-200 bin öğrenci “iyi bir lise”ye girmiş olacak. Bunların içinde de 15 bini çok iyi bir liseye girecek. Geriye kalan 1.650.000 öğrenci ise aileleri tarafından başarısız bulunacak.

Eh madem çocukların başarılı olup olmadıklarını ölçtük, şimdi de ailelerin başarılı olup olmadıklarını ölçelim. Bunun için küçük bir test geliştirdim.

Testimizde sadece eksi puanlar var ve o puanlar ne kadar yüksekse aileler o kadar başarısız oluyor. Sorulara vereceğiniz cevaplar puanlarınızı belirleyecek.

• devamı...

Yabancı öğrencilere ülkelerinde Türkçe öğretmek

Malum, salgın hayatın her alanını olduğu gibi ekonominin de her alanını etkiledi. Bundan üniversiteler de nasibini aldı ve özellikle yabancı öğrenciler konusunda üniversitelerimiz sıkıntı çekeceğe benziyor.

Üniversite söz konusu olduğunda yabancı öğrenci çok önemli. Önemi sadece ekonomik nedenlerden kaynaklanmıyor. 12. Asırda ilk örneklerini gördüğümüz üniversitelerin kuruluşunda yabancı öğrencilerin katkısı olduğu için de önemli. Paris ve Bologna’yı üniversite yapan unsurlardan biri özellikle başta Almanya ve İngiltere olmak üzere Alplerin kuzeyindeki ülkelerden gelen öğrenciler idi.

Günümüzde ise daha çok bu konu ekonomik kaygılarla değerlendiriliyor. Hiç şüphesiz o da önemli ama bence ondan daha önemli olan husus iyi yabancı öğrencilerin üniversitenin akademik ve sosyal hayatına getireceği katkıdır.

• devamı...

Yabancı öğrencilere ülkelerinde Türkçe öğretmek

Malum, salgın hayatın her alanını olduğu gibi ekonominin de her alanını etkiledi. Bundan üniversiteler de nasibini aldı ve özellikle yabancı öğrenciler konusunda üniversitelerimiz sıkıntı çekeceğe benziyor.

Üniversite söz konusu olduğunda yabancı öğrenci çok önemli. Önemi sadece ekonomik nedenlerden kaynaklanmıyor. 12. Asırda ilk örneklerini gördüğümüz üniversitelerin kuruluşunda yabancı öğrencilerin katkısı olduğu için de önemli. Paris ve Bologna’yı üniversite yapan unsurlardan biri özellikle başta Almanya ve İngiltere olmak üzere Alplerin kuzeyindeki ülkelerden gelen öğrenciler idi.

Günümüzde ise daha çok bu konu ekonomik kaygılarla değerlendiriliyor. Hiç şüphesiz o da önemli ama bence ondan daha önemli olan husus iyi yabancı öğrencilerin üniversitenin akademik ve sosyal hayatına getireceği katkıdır.

• devamı...

Açık ve Uzaktan Eğitim Üniversitesi

30 Haziran 2020 tarihli Resmi Gazete’de çıkan 2704 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’yla Ankara Üniversitesi’ne bağlı Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi kurulduğu haberini okuyunca uzun zamandan beri düşündüğüm bir konuyu paylaşmak istedim.

YÖK’ün sitesinde verdiği bilgilere göre 129’u devlet 76’si vakıf olmak üzere 205 üniversite bulunuyor. Muhtemelen eskisi kadar çok olmasa da tek tük yeni üniversiteler kurulacak. Ancak Türkiye’nin acil ihtiyacı olan bence diğerlerine benzeyen yeni bir üniversite kurmak yerine çok büyük rekabetin olduğu yükseköğretimde dünyayla da rekabet edebileceğimiz farklı türde bir üniversite kurmak:
Açık ve Uzaktan Eğitim Üniversitesi.

• devamı...

Söyle ey bâd-ı sabâ söyle Huseynim nerede

Başlıktaki mısra Kemal Edip Kürkçüoğlu’nun [ö. 1977] 1964 yılı muharreminde kaleme aldığı meşhur mersiyesine ait.

Kürkçüoğlu bizim için çok önemli bir isim. Ömrünü yitik mirasımıza ulaşmamız için feda eden kahramanlardan biri o. Türkçeyi devrinde onun kadar arı duru kullanan bir başkası var mıdır bilmem. Konuyu dağıtmamak için nesrinin akıcılığı ve duruluğu konusunu bir başka yazıya bırakıyorum.

Şikâyet etmem asla, çünkü memnûnum bu hâlimden.

Cihânın şüphe yok bi-sûd olur hurşid-i rahşânı

Diyerek yaptıklarının konuşulmasını ve bilinmeyi, tanınmayı istemeyen şair melâmî meşreptir. O yüzden ber-hayat iken şiir kitabı yayınlamamış.

• devamı...

Cibril var haber ver Sultan-ı Enbiya’ya

Muharrem ayı bizim için yastan daha çok hüzün ayı. Hz. Hüseyin’e ve onunla birlikte olanlara yapılan zulmü hatırlama ayı. Peygamberimizin hakkında ‘dünyanın iki çiçeği’ ve ‘âhirette cennet çocuklarının efendisi’ dediği ve ‘gözümün nuru’ diyerek sevdiği, Hz. Fatıma’nın kuzusu, Allah’ın aslanın aslanı Hz. Hüseyin’in başına gelenleri yazmayan şairimiz yoktur neredeyse. Kimileri bestelenip Kerbela’nın yıldönümlerinde okunur, dinleyenleri hüzün deryasına gark eder, göz yaşlarına boğar.

Ben de her sene farklı şiirler, kitaplar okumaya çalışırım bugünlerde. Ama aşağıda sözlerini aktaracağım maktel veya deyiş kadar samimi olanı ve sanki hadise şu anda cereyan ediyormuş gibi hissettireni az bulunur.

Nakaratları Musa Kazım Paşa’nın mersiyesi ile aynı olan Kağızmanlı Aşık Cemal’in meşhur maktel şu bent ile başlıyor.

• devamı...

Söyle ey bâd-ı sabâ söyle Huseynim nerede

Başlıktaki mısra Kemal Edip Kürkçüoğlu’nun [ö. 1977] 1964 yılı muharreminde kaleme aldığı meşhur mersiyesine ait.

Kürkçüoğlu bizim için çok önemli bir isim. Ömrünü yitik mirasımıza ulaşmamız için feda eden kahramanlardan biri o. Türkçeyi devrinde onun kadar arı duru kullanan bir başkası var mıdır bilmem. Konuyu dağıtmamak için nesrinin akıcılığı ve duruluğu konusunu bir başka yazıya bırakıyorum.

Şikâyet etmem asla, çünkü memnûnum bu hâlimden.

Cihânın şüphe yok bi-sûd olur hurşid-i rahşânı

Diyerek yaptıklarının konuşulmasını ve bilinmeyi, tanınmayı istemeyen şair melâmî meşreptir. O yüzden ber-hayat iken şiir kitabı yayınlamamış.

• devamı...

Cibril var haber ver Sultan-ı Enbiya’ya

Muharrem ayı bizim için yastan daha çok hüzün ayı. Hz. Hüseyin’e ve onunla birlikte olanlara yapılan zulmü hatırlama ayı. Peygamberimizin hakkında ‘dünyanın iki çiçeği’ ve ‘âhirette cennet çocuklarının efendisi’ dediği ve ‘gözümün nuru’ diyerek sevdiği, Hz. Fatıma’nın kuzusu, Allah’ın aslanın aslanı Hz. Hüseyin’in başına gelenleri yazmayan şairimiz yoktur neredeyse. Kimileri bestelenip Kerbela’nın yıldönümlerinde okunur, dinleyenleri hüzün deryasına gark eder, göz yaşlarına boğar.

Ben de her sene farklı şiirler, kitaplar okumaya çalışırım bugünlerde. Ama aşağıda sözlerini aktaracağım maktel veya deyiş kadar samimi olanı ve sanki hadise şu anda cereyan ediyormuş gibi hissettireni az bulunur.

Nakaratları Musa Kazım Paşa’nın mersiyesi ile aynı olan Kağızmanlı Aşık Cemal’in meşhur maktel şu bent ile başlıyor.

• devamı...

Perdeler kalkmadan mânâ bilinmez

İbrahim Kalın onca işinin gücünün arasında güzel kitaplar yayımlamaya devam ediyor. Son olarak daha önce İngilizce olarak yayımlanmış bir makalesini birazcık genişleterek Perde ve Mânâ Akıl Üzerine Bir Tahlil adıyla Türkçeye kazandırdı. Batı ve İslam medeniyetinde aklın yerinin ve algılanışının mukayeseli bir şekilde anlatıldığı kitabın ilk bölümünde Batılı akıl, ikinci bölümünde ise Müslüman akıl etraflıca açıklanıyor. Böylelikle okura ikisi arasındaki fark daha net bir şekilde gösterilmiş oluyor.

İbrahim Kalın Batı’da tanrının yerine ikame edilen aklı Doğu’da olduğu yere koyuyor ve insan için ne anlama geldiğini büyük İslam filozofları ve mutasavvıflarının sözlerinden örnekler vererek izah ediyor. Bunu yapmaktaki amacı ise aklı erdemden koparmamanın yollarını aramak, bulunan yolları göstermek. Çünkü dünyaya kötülük yapan aklı kutsamanın bizim için ne bir anlamı var ne da faydası.

• devamı...

Hukuk sadece yasalarda mıdır?

Hukuk denilince aklına kanun, mahkeme, yasa ve yönetmelik gelenlerden misiniz? Eğer öyleyseniz bundan sonra yazdıklarımı lütfen dikkatli okuyunuz.

Rahmetli babama birini tanıyıp tanımadığını sorduklarında hukukumuz vardır, derdi bazı tanıdıkları için. Ben anlamazdım bu cümle ile babamın ne demek istediğini. Anlamak için daha çok fırın ekmek yemem gerekeceğini de bilmezdim.

• devamı...

Bu dünyadan Walter G. Andrews da geçti

Türkiye dışında Divan edebiyatı denilince akla gelen birkaç isimden biri olan Walter G. Andrews’u 31 Mayıs 2020 Pazar günü kaybettik.

Amerika’nın taşrasında doğup büyüyen bu adamın hayatını Türk edebiyatına vakfetmesinin öyküsünü anlatmaya çalışayım.

Seneler önceydi. İskoçya’da iken Ulusal Kütüphane’deki Türkçe kitapları merak etmiştim. Sordum, Şark Kitapları bölümünde dediler ve yerini tarif ettiler. Şark Kitapları bölümüne gittiğimde hep Arap ve Fars edebiyatına dair kitaplar gördüm.

• devamı...

Roger Finch'in Yahya Kemal tercümeleri

Alemgir Haşimi (Alamgir Hashmi), son kırk yıldan beri şiir yazan ve değişik yıllarda farklı ülkelerden ödüller kazanmış, İngilizce konuşulan ülkelerde kitapları yayınlanmış Pakistan'ın tanınmış şairlerinden biridir. İngiliz ve Urdu dilleri karşılaştırmalı edebiyat profesörü olan Haşimi'nin bir çok şiir kitabının yanında bir çok şiir antolojisi de yayımladı.

• devamı...

Taraklı Sarıkız ve Kızlar Türbeleri

Sakarya’nın merkeze en uzak ilçelerinden biri olan Taraklı şehrin güneybatısında ve 65 kilometre uzaklıkta şirin ve tarihi bir kasabadır.
Tarihi İpekyolu üzerinde bulunan Taraklı, Ertuğrul Gazi zamanında Osman Bey’in silah arkadaşlarından Samsa Çavuş tarafından Bizanslıların elinden alınması Osmanlı Beyliği’nin kuruluşundan öncesine gidiyor, bir rivayete göre 1289, bir diğerine göre 1293.

Evliya Çelebi Seyahatname’sinde halkın şimşir tarak ve kaşık yapmasından dolayı Yenice Tarakçı olarak geçen kasabanın adı zamanla Taraklı’ya dönüşür.

• devamı...

Güney Makedonya Camileri

Geçen yazımızda Teselya bölgesindeki camiler hakkında bilgi vermiştik. Bu sefer biraz daha yukarı çıkıp aralarında Selanik’in de bulunduğu Güney Makedonya bölgesinde gördüğüm camiler hakkında bilgi vereyim. Bilgi vermeden Heath Lowry’nin kitabını özellikle zikretmeliyim. Sadece camilerin değil diğer mimari eserlerin durumu hakkında bilgi veren bu eser her türlü övgüyü hak ediyor.

Güney Makedonya

Geçtiğimiz sene Avrupa gündemini meşgul eden konulardan biri de Makedonya meselesi idi. Yunanistan en başından beri kendi sınırları içinde Makedonya diye bir yer bulunduğu ve bölgenin Antik Yunan tarihinin ve kültürünün bir parçası olduğu ve Makedonların Yunan olduklarını gerekçesiyle karşı çıkmıştı.

• devamı...

Karınca yuvasına dönmeli

Geçen sene vizyona çıkan ve yapılması için 30 yıl beklenen Nazif Tunç’un Karınca isimli filmini nihayet seyredebildim. Vesile olan Karantina Sohbetleri-Zoomiler grubuna teşekkür ederim. Şimdi bir bu grup eksikti, bunlar da nereden çıktı gibi sorular aklınıza gelebilir. Korkmayın, endişelenmeyin, bunlar öyle ilk akla gelen gruplardan değil. Kimseye zararları olmayan bir grup. Daha sonra ne olduklarını ve ne yaptıklarını anlatırım.

Nazif Tunç, kendi ifadesiyle Türk sinemasının Yücel Çakmaklı ile girdiği ‘manevi gerçekçilik’ vadisinde sağına soluna bakmadan, herhangi bir ekonomik kaygı gütmeden Türk milletinin tarihsel gelişimine ve inanç geleneğine uygun filmler yapmayı amaç edinen bir yapımcı-yönetmen.

• devamı...

İbn Sina da kim oluyor?

Evde ne yapacağımızı düşündüğümüz ve vakit geçirecek meşgaleler aradığımız bu günlerde, her akşam doktorları dinlemenin vermiş olduğu dikkatten olsa gerek İbn Sina’nın hayatının anlatıldığı söylenen The Physician isimli filmi seyrettim.

1999’da yayınlanan aynı isimli kitaptan uyarlanarak 2013 yılında vizyona giren film belli ki bir filmden çok daha fazlası için çekilmiş. Batı medeniyetin ve bilim beşiği, doğu ise barbarlığın ve yobazlığın. İşid ile mücadele edildiği iddiasının gündemde olduğu ve kamuoyunun desteğinin arandığı bir dönemde çekilmesi aslında filmin neden çekildiğini gösteriyor. 

Devamını okumak için tıklayınız.

• devamı...

Baba bu kitabı niye yazdın?

Şemseddin Sivasi'nin Nutk-ı Şerifi

Tasavvufi Halk Edebiyatı - Yunus Emre