
Kitap ve deftersiz müftü ve müderris
Başlığı Sehi Bey tezkiresinden ödünç aldım. Sehi Bey, II. Murad ve Fatih Sultan Mehmet devri şairlerinden Hufi’den bahsederken başlıkta verdiğim ibareyi kullanır. Bir insan kitap ve deftersiz yani mektep ve medreseye gitmeden, okuma-yazma öğrenmeden nasıl müftü ve müderris olabilir?
Sehi Bey burada bir şairin nasıl yetiştiğini anlatırken bir benzetmeden yararlanıyor. Osmanlı sistemi içinde bir ferdin ileri düzey bir medreseyi bitirip mülazım olmadan müftü, kadı veya müderris olmasının mümkün olmadığını biliyoruz. Hatta medrese mezunu olmak da yeterli değildi. İlaveten birtakım şartlar daha aranırdı ve bu şartlara sahip olmayanların bir mahalle camiine müezzin olarak atanması bile mümkün değildi.