Akıl Mecnun’unun Nefis Devesiyle Mücadelesi
Mevlana Hazretleri, Mesnevi’sinin dördüncü cildinin 1533-1561. beyitleri arasında ve Fîhi Mâfih’te akıl ile nefisi aralarındaki mücadeleyi Mecnun’un devesiyle olan mücadelesine benzettikten sonra şu açıklamayı yapar:
Mecnun’un sevdası Leylâ’dır, devenin sevdası yavrusuna… Nitekim Mecnun da “Devemin sevdası ardındakinedir, benim sevdam önümdekine… İkimiz de sevdalıyız ama sevdalarımız aykırı !” demiştir.
Daha sonra da hikayeyi anlatır:
Mustakimzade’ye yöneltilen sorular
Yazma eserlerle ilgilenenlerin görmekten ve bulmaktan hem çok hoşlandıkları hem çok çekindikleri metinlerden biri de mecmualardır. Çok korkmalarının sebebi mecmualardaki metinlerin farklılığı ve çokluğudur. Hoşlarına gitmesinin nedeni ise hiç tahmin etmedikleri ilginç konularda yazılmış metinlerin karşılarına çıkma ihtimalidir.
Müellifler genellikle bir kitap oluşturamayacak kadar kısa olan metinleri bir mecmuada toplarlar veya muhibbi, dervişi veya talebesi gibi bir yakını tarafından derlenir. Tüm mecmualar böyle değildir elbette. Özellikle müellif tarafından derlenen mecmualar böyledir. Ayrıca kimi kitapların yanına veya sonuna da eklenen bu tür yazılar vardır.